Kaffi er ekki bara kaffi

Aðferðir við að laga kaffi:
Til eru mismunandi aðferðir við að búa til kaffi. Afraksturinn er nokkuð misjafn eftir því hvaða aðferð er notuð, bæði hvað varðar bragðgæði og efnislegt innihald drykkjarins. Í öllum tilfellum ber þess þó að gæta að hitastig sé sem næst suðumarki þegar vatnið fer í gegnum kaffið. Þannig nást hámarks bragðgæði út úr kaffinu. Einnig ber að varast að láta vatn og kaffi liggja lengi saman. Því skemur sem það tekur, því minna af óæskilegum eiginleikum kaffisins leysast úr læðingi, t.a.m. koffein. 

Espresso er á ítölskum heimilum lagað í mokkavél. Vélin er samansett úr þremur hlutum. Í neðsta hluta vélarinnar er sett kalt vatn, þá kemur kaffið í síuna. Að lokum er efsti hluti vélarinnar skrúfaður saman við þann neðri. Vélin er sett á eldavélahellu við efsta straum. Þegar suðan kemur upp myndast þrýstingur og vatnið þrýstist upp í gegnum kaffið, þá má slökkva á hellunni. Þegar hættir að krauma í vatninu er kaffið tilbúið í efsta hlutanum. Hrærið lítillega í nýlöguðu kaffinu og berið fram beint úr vélinni. Kaffið hefur mikil bragðgæði, er nokkuð þykkt og með mikinn og góðan ilm. Espresso má einnig laga úr rafknúinni espressovél. Þær vélar gefa mjög góðan árangur, enda nær sú aðferð ávallt hámarks bragðgæðum sem kaffibaunin býr yfir.

Venjulegur uppáhellingur er sívinsæl aðferð á Íslandi. Hellið örlitlu magni af sjóðandi vatni yfir kaffið til þess að bleyta í því. Bíðið í tvær mínútur áður en afgangnum er hellt í gegnum kaffið. Hellið vatninu í litlum skömmtum í síuna. Sjálfvirkar kaffivélar eru einnig til þess fallandi að laga slíkt kaffi. U.þ.b. 7 - 7,5 gr. af Lavazza þarf fyrir hvern bolla af slíku kaffi. 

Pressuvélar bjóða upp á fljótvirka og einfalda leið til að laga kaffi. Bestur árangur fæst ef kaffivélin er hituð áður. Kaffið er sett neðst í vélina, og vatni sem næst suðumarki hellt saman við. Hrærið saman vatni og kaffi og látið standa í 3 mínútur áður en síunni er þrýst niður í gegnum kaffið. Kaffið er best ef það er drukkið sem fyrst eftir lögun þess.

 

Smá fræðsla

Vínþrúgur


Hvítar

  • Chardonnay
    Er ein þekktasta og vinsælasta þrúga heims. Í Chablis héraðinu er hún mjög þurr og steinefnarík, í nýja heiminum verður hún sætari og bragðmeiri. Chardonnay vinnur mjög vel með eik. Kennimerki þrúgunnar er að hún er mjög ávaxtarík og blómarík.
  • Gewurztraminer
    Sú þrúgan sem er auðþekkjanlegust. Mest þekkt í Alsace þar sem hún gefur frá sér vín sem ilma aromatiskt, kryddað.
  • Grechetto
    Hreint og ferskt vín sem er þurrt eða sætt, með blómaangan. Kemur frá Umbriu í Ítalíu.
  • Pinot Gris
    Þrúga sem nýtur sín best í Alsace í Frakklandi. Bragðmikil og krydduð, fjölbreytt. Getur bæði verið sætt og þurrt.
  • Riesling
    Klassísk Þýsk þrúga. Nýtur sín best í þýskalandi og Alsace. Kennimerki þrúgunnar eru sítrus og eldsneyti og ávextir. Getur líka verið mjög góð sem sætvín.
  • Sauvignon Blanc
    Önnur af þekktustu hvítvínsþrúgum heims. Nýtur sín best í Loire dalnum í Frakklandi. Kennimerki þrúgunnar er að hún er mjög grösug og berjarík. Þessi þrúga er mikið notuð í Bordeaux og einnig í Nýja heims löndunum og þar nýtur hún sín best í Nýja Sjálandi.
  • Trebbiano
    Öðru nafni Ugni Blanc. Einföld og hlutlaus. Er notuð mikið í Ítalíu og einnig er þetta ein aðal þrúgan í Cognac.

Rauðar

  • Cabernet Franc
    Þrúga sem er mikið notuð sem blöndunarþrúga í Bordeaux hún er einnig notuð hrein í Loire. Mjög aromatisk, jarðleg er ekki eins fín og stóri bróðir Cabernet Sauvignon.
  • Cabernet Sauvignon
    Ein þekktasta rauðvínsþrúga heimsins og einnig sú vinsælasta. Er ein aðalþrúgan í Bordeaux, nýi heimurinn hefur byrjað að nota þessa þrúgu mjög mikið og hefur það tekist vel. Bragðmikil vín með vott af sólberjum, fjólum og sedrusviði.
  • Canaiolo
    Þrúga sem er notuð í Valpolicella og Bardolino blöndunni.
  • Corvina
    Aðalþrúgan í Bardolino og Valpolicella.
  • Grenache
    Mikið ræktuð í Suður Frakklandi og Spáni eitthvað ræktuð einnig í Bandaríkjunum og Suður Afríku.
  • Merlot
    Hin aðalþrúgan í Bordeaux. Vínin verða falleg að lit en ekki dökk og djúp, mjúkur aldinkeimur af vínunum en geta verið mjög rík í bragði. Þau eru venjulega flauelsmjúk, ilmurinn og bragðið getur minnt á kaffi og súkkulaði.
  • Nebbiolo
    Þekktust fyrir það að vera aðalþrúgan í Piedmont þar sem Barolo og Barbaresco vínin eru framleidd. Bragðmikil vín með ilm sem minnir oft á jarðsveppi.
  • Pinotage
    Krossun á milli Pinot Noir x Cinsault. Aðallega ræktuð í Suður Afríku.
  • Pinot Noir
    Þrúga sem nýtur sín best í Bourgogne og er einnig notuð í Alsace, Loire og Champagne Geta verið mjög rík en flauelsmjúk.
  • Sangiovese
    Aðalþrúgan í Toscana í Ítalíu. Er þá notuð hrein (óblönduð) í Vino Nobile di Montepulciano, og Brunello di Montalcino, en er blönduð með öðrum þrúgum í Chianti.
  • Syrah
    Nafnið er upprunnið frá höfuðborg Fars í Persíu, Shiraz. Bragðmikil vín tannínrík, berjamikil, stór og mikil. Nýtur sín einna best í Norðurhluta Rhone dalsins í Frakklandi og einnig í Ástralíu, þar sem hún er kölluð Shiraz.
  • Tempranillo
    Aðalþrúgan í Rioja í Spáni. Er aðallega notuð á Spáni.
  • Zinfandel
    Af mörgum talin vera Primitivo þrúgan frá suður ítalíu. Getur verið allt frá léttu og fáguðu eins og í hvítvínunum og rósavínunum til kröftugra tannínríkra rauðvína

Gott mál hjá ÁTVR

Það er nýtt að sjá svona frá ÁTVR en bara gaman að þessu.

Ég man eftir þegar jólabjórinn var að koma á markað í Danmörk fyrir mörgum árum þá beið maður eftir honum til að smakka þá var einginn bjór seldur á Íslandi.

Nú standa yfir þemadagar í verslunum Á.T.V.R. sem helgaðir eru hátíðarvínunum. Hægt er að fá bækling í Vínbúðunum þar sem finna er upplýsingar sem auðvelda valið á víni með hátíðarmatnum. Að því tilefni eru eftirfarandi vín frá Karli K. Karlssyni á tilboðsverði frá 16. nóvember til 6. janúar:

 

Brolio Chianti Classico/ verð: kr. 1790 / tilboðsverð: 1590

Brolio kemur frá vínekrum undir Brolio kastala Ricasoli fjölskyldunnar og hefur fengið mikla og góða umfjöllun af virtum og þekktum gagnrýnendum víntímarita. Vínið vann meðal annars til Óskarins svokallaðs sem besta Chianti Classico vínið árið 2003! Frábær kaup.

Brolio hentar vel þyngri mat eins og nautakjöti, lambakjöti og villibráð. Það er kröftugt með mjúku og löngu eftirbragði.

Domaine Laroche Chablis Vaudevey/ verð: kr. 2490 kr/ tilboðsverð: 2190

Hið virta víntímarit Wine Spectator gaf Les Vaudevey 93 stig af 100 fyrir 1996
árganginn.

Les Vaudevey Premier Cru er vín sem hentar vel með ostum og fisk.

Santa Digna Merlot/ verð: kr. 1390/ tilboðsverð: 1190

Santa Digna Merlot hentar vel með hvítu kjöti og fiski, t.d. grilluðum eða steiktum.

Torres Santa Digna Sauvignon Blanc/ verð: kr. 1190/ tiboðsverð: 1090

Einfalt og aðgengilegt vín, bragðgott og tilvalið að bera fram vel kælt eitt og sér eða með léttari réttum ss. Fisk eða pastaréttum.

Torres Mas La Plana Cabernet Sauvignon/ verð: kr. 2980/ tilboðsverð: 2730

Dökkur og djúpur rúbínrauður litur. Ilmur sem er mjög fjölþættur og nær yfir s.s. rauð smáber, grænmeti, krydd, reyk og fleira sem gefur víninu sterka eiginleika. Eftir fyrstu snertingu við silkimjúkt vínið ræðst tannín til atlögu með dýpt, mýkt og fjölbreytileika. Frábær þroskun og mjög langvarandi eftirbragð.

Fer vel með afbragðs kjötmeti svo sem nauti, lambi og villibráð.


Töfravökvinn balsamikedik

      Töfravökvinn balsamikedik Uppruni balsamikediks er að stórum hluta óþekktur, en fyrstu þekktar heimildir um notkun þessa töfravökva má rekja allt til ársins 1046 (en er í ljóðinu Vita Mathildis eftir munkinn Donizone sagt frá því er Hinrik II Þýskalandskeisari leggur fram beiðni til markgreifans af Toskana um að senda sér hið fullkomna edik búið til í Piacenza). Á endurreisnartímanum fer að bera á balsamikediki á borðum konunga og greifa, sérstaklega í Ferrarahéraði hjá Estensiættinni sem ríkti yfir Ferrara, Modena og Reggio Emilia fram eftir öldum. Á 19. öld var það siður að auðga heimanmund ungra hefðarkvenna með leirkrúsum af verðmætu balsamikediki og jafnvel mörgum settum af tréámum seminnihéldu hinn dýrmæta vökva. Balsamikedik "aceto balsamico" er búið til í þremur þrepum: áfengisgerjun, ryðferli ediks og að lokum geymsluferli. Helst eru notaðar ámur úr eik, kastaníuvið, jasmín, kirsuberjavið, asi eða eini undir balsamikedik og hver viðartegund skilur svo eftir sig ákveðin keim af edikinu. Þegar venjulegt edik er búið til er notað til þess vín, en við  balsamikedikgerð er hins vegar notaður soðinn vínberjasafi "mosto". Edikið er síðan látið eldast (Ítalir notanánast aldrei sögnina að geymayfir þroskaferli mat eða víns, heldur er sögnin "invecchiare" eða að eldastnotuð í því sambandi) í mörg ár. Alkóhólinnihald balsamikediksverður á endanum a.m.k. 6%. Besta balsamikedikið er það semkemur frá Modena og Reggio Emila, en það er edik semhefur verið "látið eldast" í a.m.k. 12 árí dýrmætum viðartunnum og þar sem eingöngu hefur verið notaður vínberjasafi í framleiðsluna.Af hverju notar maður balsamikedik?Balsamikedik er ósvikinn og náttúrulegur bragðbætir sem notaður hefur verið um margra alda skeið og er fitusnauður. Tilvalið er að nota balsamikedik í stað olíu þar sem hún annars er notuð bæði út á salöt og í marga aðalrétti til að bragðbæta. Þar með losnar maður við fitu (900 kal olíu p/100 g miðað við 25-30 kal p/100 g balsamikedik) án þess að fórna bragði. Nokkrir klassískir réttir frá Modena með balsamikedikiRisotto að hætti Modena (risotto Modenese), nauta- og svínasteik með balsamikediki, jarðarber með balsamikediki.Aðrar tillögur að notkun balsamikediks:*Kóngasveppir eða venjulegir sveppir mýktir í olíu með hvítlauk og steinselju. Balsamikediki gutlað yfir og látið malla áfram í ca. 10 mín (lengur ef umkóngasveppi er að ræða og meira edik notað)*Salatblöð, soðin egg, parmesanostaflygsur, steiktir beikonbitar, salt og pipar pg balsamikedik.*Svínasnitzeli velt upp úr hveiti,steikt í olíu, smjöri bætt við og svo mýkt með lögg af þurru hvítvíni. Í lokin er balsamikediki dreypt yfir og látið malla í mínútu. 

Penne með grænmeti, sveppum og jurtum

 


 

 

 

 

Penne með grænmeti, sveppum og jurtum

handa fjórum
350 g penne (De Cecco)
30 g sveppir
30 g kóngasveppir, ferskir eða þurrkaðir (leggið þá þurrkuðu í bleyti í 20 mín. í heit vatn og síið áður en eru ntaðir)
20 g skalotlaukur
80 g fersk rauð paprika
80 g ferskur kúrbítur (zucchini)
80 g grillaðar paprikur frá Saclà
50 g grillað zucchini frá Saclà
jómfrúrólífuolía e. þörfum
lítið búnt af blönduðum kryddjurtum: steinselju, rósmarín og tímían
150 g peperonata frá Saclà
salt og pipar e. smekk
parmesanflögur e. smekk

Sjóðið penne í vænu magni af léttsöltu vatni (notið gróft salt). Þrífið sveppina og skerið í bita. Skerið laukinn í þunnar sneiðar. Skerið fersku paprikuna og zucchini og dembið í sjóðandi vatn í 5 mín.Hitið olíuna á pönnu og hitið í 5 mín. og bætið síuðu Saclà-grænmetinu við ásamt litlu búnti af saxaðri steinselju. Bætið vel sigtuðu pastanu út á pönnuna ásamt Saclà peperonata og blandið öllu vel saman við háan hita. Smakkið til með salti og pipar og skreytið með parmesanflygsum og smátt söxuðum blönduðum kryddjurtunum.


Hvað á að kjósa

Nú er úr vöndu að ráða sem aldrei fyrr,ég stend frammi fyrir því að þurfa að hugsa mig um fyrir þessar kosningar.Ég hef alltaf verið vinstri sinnaður en það virðist vera þollaust og gagnlítið lið sem stendur að vinstri hlið pólítíkurinnar orðið.Vil ég breytingar á þjóðmálum eða þjóðstjórninni? Ég veit það ekki, ég veit það þó að ég mundi ekki vilja neinn annan sem dómsmálaráðherra en Björn Bjarnason þó það væri bara vegna hanns frammistöðu fyrir Landhelgisgæslu Íslands.Hann hefur með miklu samstarfi við Georg Lárusson komið L.H.G. upp á hærri stall og unnið ötullega að því að því að bæta tækjakost L.H.G. og á hann hrós skilið fyrir þá vinnu.Það er kannski það eina sem ég á sameiginlegt með Sjálfstæðisfloknum. Mín hugsjón var sú að það yrði til stór kratahreyfing og allir vinstri gætu unnið þar saman en það varð ekki og hvernig ætlar þá þessi sundraða hreyfing að mynda ríkisstjórn? Ætlar Steingrímu Sigfússon að þola það að Ingibjörg Sólrrún yrði forsætisráðherra? Það er ekki samkvæmt reynslu Margrétar Frímansdóttir sem starfaði með honum í Alþýðubandalaginu það las ég í bókinni hennar.Frjálslyndir hvar verða þeir ef rasista ræðið nær fram að ganga hjá þeim og Margrét Sverrisdóttir farinn úr floknum vill einhver vinna með þeim og hvað er þá eftir? Bara Framsókn og þeim er alveg sama hverjum þeir vinna með ef þeir fá stóla og völd. Það koma kannski einhverjir fram með nýjan valkost sem hægt væri að spá í það er nógur tími en mér líst ekki vel á það þegar fólk er að búa til nýja flokka og það er kominn ágreinigur og klofningur í starfið áður enn hann er fullmótaður og allt í hnút.Nýr hægri flokkur er í burðarliðnum undir forystu Margrétar Sverrisdóttir það verður áhugavert að sjá það og fylgjast með.En eins og er þá er það áfram Björn Bjarnason. Kærar kveðjur fer á sjó á morgun þannig að næstu skrif verða þegar ég kem aftur heim.

Humarsúpa brytans

Humarsúpa brytans

Súpa fyrir 4

Humarsoð:

1 kg humarklær eða skeljar
4 msk ólifuolía
4 stk hvítlauksrif "söxuð"
1 stk  lárviðarlauf
1 tsk karrý
1 tsk sjávarsalt
3 msk tómatpurrée
2 msk worchester
2 L vatn
smá safranþræðir

Humarsoð-aðferð:

1  Skeljarnar eru léttbrúnaðar í ólifuolíunni ásamt öllu kryddi og síðan klárað með tómatpurrré og worchester.

2  Vatnið hellt útí og suðan látin koma upp og sjóðið í ca. 2 tíma

Súpan:

6 dl humarsoð
2 dl hvítvín
1 dl rjómi
8 stk meðalstórir humarhalar "léttsteiktir"
1 msk koníak
4 msk þeyttur rjómi "settur í súpuskálina"

Aðferð:

1  Allt sett saman og bragðbætt (ef þarf) með sama kryddi og í humarsoðinu.

2  Ekki þykkja.

3  Borin fram með nýbökuðu hvítlauksbrauði


Uppskrift fyrir tvo: Pizza með kjúkling og papriku

Uppskrift fyrir tvo: Pizza með kjúkling og papriku



1 tilbúinn pizzabotn (12" eða 14")
100 gr. kjúklingabringa, steikt og skorin í lengjur
2 msk. Sacla rautt pestó
1 hvítlauksrif, brytjað niður
1 lítill grænn chilli, niðurskorinn
1 rauð paprika, niðurskorin
2 msk. Extra Virgin ólífuolía
1 msk. steinselja
Salt og nýmalaður svartur pipar
Forhitið ofninn í 220ºC. Hitið ólífuolíuna á pönnu og steikið hvítlaukinn, chilli og paprikuna þar til verður mjúkt, hrærið vel í. Bætið kjúklingnum út í, kryddið eftir smekk. Látið malla í smá stund við lágan hita. Þekið pizzabotninn með pestóinu. Hellið innihaldi pönnunnar yfir pizzuna og dreifið jafnt úr. Bakið í ofni í ca. 10 til 15 mín., skreytið með steinseljunni og berið strax fram. 

« Fyrri síða

Höfundur

Guðjón H Finnbogason
Guðjón H Finnbogason

Ég er kokkur og hef unnið við matargerð síða 1963. 

Júlí 2025
S M Þ M F F L
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (14.7.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku: 4
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku: 4
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband